Περιγραφή Στόχος της Έρευνας Οικογενειακών Προϋπολογισμών (ΕΟΠ) είναι η συλλογή στοιχείων που αποτυπώνουν τις αγοραστικές τάσεις και συνήθειες των νοικοκυριών καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Τα δεδομένα που προκύπτουν από την έρευνα αξιοποιούνται για τους ακόλουθους σκοπούς:
i) την αναθεώρηση των αντιπροσωπευτικών αγαθών και υπηρεσιών που περιλαμβάνονται στο «καλάθι του νοικοκυριού», καθώς και των συντελεστών στάθμισης που καθορίζουν τη σχετική βαρύτητα κάθε αγαθού και υπηρεσίας στο πλαίσιο του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή,
ii) την επικαιροποίηση των μεγεθών που αφορούν στην εκτίμηση της ιδιωτικής κατανάλωσης στο σύστημα εθνικών λογαριασμών,
iii) την ανάλυση του ύψους και της κατανομής των δαπανών και του εισοδήματος των νοικοκυριών, κατά πηγή εισοδήματος και κατά διάφορες κοινωνικοοικονομικές και δημογραφικές ομάδες,
iv) τον καταρτισμό διάφορων κοινωνικοοικονομικών δεικτών, με απώτερο σκοπό τη μελέτη του βιοτικού επιπέδου των νοικοκυριών.
Μέθοδος Η ΕΟΠ είναι δειγματοληπτική έρευνα. Για την επιλογή του δείγματος χρησιμοποιείται στρωματοποιημένη δειγματοληψία κατά επαρχία και αστική/αγροτική περιοχή, με αποτέλεσμα συνολικά 9 στρώματα. Στις αστικές περιοχές επιλέγεται απλό τυχαίο δείγμα νοικοκυριών. Στις αγροτικές περιοχές εφαρμόζεται δισταδιακή στρωματοποιημένη δειγματοληψία. Αρχικά, επιλέγεται δείγμα χωριών/συμπλεγμάτων και ακολούθως από κάθε χωριό/σύμπλεγμα που εντάχθηκε στο δείγμα επιλέγεται απλό τυχαίο δείγμα νοικοκυριών. Το τελικό μέγεθος του δείγματος ανέρχεται σε περίπου 4.800 νοικοκυριά.
Η συλλογή των στοιχείων διεξάγεται με:
(α) Προσωπικές συνεντεύξεις στα νοικοκυριά, με τη χρήση φορητών ηλεκτρονικών υπολογιστών (CAPI), για τη συμπλήρωση του κυρίως ερωτηματολογίου.
(β) Συμπλήρωση από τα νοικοκυριά του ημερολογίου καθημερινών εξόδων (με τη βοήθεια του απογραφέα όπου κριθεί απαραίτητο).
Κάλυψη Στοιχείων Η ΕΟΠ καλύπτει δείγμα νοικοκυριών από όλες τις επαρχίες της Κύπρου, αστικές και αγροτικές περιοχές, στις περιοχές που ελέγχει το Κράτος.
Η στατιστική μονάδα για την έρευνα είναι το νοικοκυριό.
Συχνότητα Η ΕΟΠ διεξάγεται κάθε 5 χρόνια συνήθως (η τελευταία διεξήχθη το 2023).
Διαθεσιμότητα Στοιχείων Τα αποτελέσματα της ΕΟΠ ανακοινώνονται μέσω σχετικού Δελτίου Τύπου. Υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία υπό μορφή προκαθορισμένων πινάκων στον ιστότοπο της Στατιστικής Υπηρεσίας για τα έτη 2003, 2009, 2015 / 2016 και σε διαδραστικούς πίνακες στη βάση δεδομένων CYSTAT-DB για το 2023. Διαθέσιμες εκθέσεις αποτελεσμάτων (εκδόσεις) υπάρχουν για τα έτη 2003, 2009 και 2015/2016.
Στοιχεία υπάρχουν, επίσης, διαθέσιμα στον ιστότοπο της Eurostat για τα έτη 1999, 2005, 2010, 2015 και 2020.
Συγκρισιμότητα Διαχρονικά Τα στοιχεία είναι συγκρίσιμα διαχρονικά.
Κύριες Μεταβλητές Με τη συμπλήρωση του ερωτηματολογίου συλλέγονται:
i) Στοιχεία που αφορούν τη σύνθεση του νοικοκυριού, βασικά χαρακτηριστικά και ανέσεις της κύριας κατοικίας του νοικοκυριού, καθώς επίσης και στοιχεία σχετικά με τα εισοδήματα του νοικοκυριού από εργασία, συντάξεις, κοινωνικές παροχές και άλλες πηγές εισοδήματος.
ii) Στοιχεία για δαπάνες κύριας και δευτερεύουσας κατοικίας στην Κύπρο, δαπάνες για μέσα μεταφοράς, δαπάνες διακοπών, δαπάνες για διάφορα είδη οικιακού εξοπλισμού, δαπάνες για είδη ένδυσης και υπόδησης, δαπάνες για εκπαίδευση και φροντίδα παιδιών, δαπάνες για ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, δαπάνες για γάμους/βαπτίσεις/κηδείες, διοικητικά έξοδα και διάφορες άλλες υπηρεσίες καθώς επίσης και δαπάνες για αναψυχή, προσωπικές υπηρεσίες και κατοικίδια ζώα.
Με τη συμπλήρωση του ημερολογίου συλλέγονται:
Στοιχεία όλων των καθημερινών εξόδων του νοικοκυριού, που αποτελούν την κύρια πηγή καταγραφής των δαπανών που αφορούν είδη διατροφής, ποτά και καπνό.
Συστήματα Ταξινόμησης (α) Κωδικοί ειδών και υπηρεσιών (COICOP 2018)
(β) Οικονομική δραστηριότητα: Στατιστική Ταξινόμηση Οικονομικών Δραστηριοτήτων στην Κοινότητα, 2008 (NACE Αναθ. 2) - Δημοσίευση στοιχείων σε επίπεδο 2 ψηφίων.
(γ) Επάγγελμα: Διεθνής Πρότυπη Ταξινόμηση των Επαγγελμάτων, 2008 (ISCO-08) - Δημοσίευση στοιχείων σε επίπεδο 2 ψηφίων.
δ) Επίπεδο Εκπαίδευσης: Διεθνές Πρότυπο Σύστημα Ταξινόμησης Εκπαίδευσης (ISCED 2011)
ε) Χώρα Γέννησης: Πρότυπο Σύστημα Ταξινόμησης Χωρών της Eurostat (Eurostat Standard Code list (SCL) GEO).
στ) Υπηκοότητα: Πρότυπο Σύστημα Ταξινόμησης Χωρών της Eurostat (Eurostat Standard Code list (SCL) GEO).
Νομικό Πλαίσιο Η έρευνα διεξάγεται με βάση των περί Επίσημων Στατιστικών Νόμο του 2021 (Ν.25(I)/2021).
Τελευταία Ενημέρωση 21/03/2025